نوار قلب (الکتروکاردیوگرام یا EKG) یکی از ابزارهای پزشکی برای بررسی عملکرد قلب است. دکتر قلب و عروق برای کمک به تشخیص مشکلات و بیماری‌های قلبی از این آزمایش استفاده می‌کنند. اما چرا لازم است این تست انجام شود؟ متخصص قلب چه زمانی نوار قلب می‌گیرد؟ برای کسب اطلاعات بیشتر درباره آمادگی قبل از نوار قلب یا EKG تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
تست نوار قلب چیست؟
تست نوار قلب یک آزمایش تشخیصی است که متخصص قلب و عروق برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی قلب فرد از آن استفاده می‌کنند. این تست یکی از انواع بهترین آزمایش برای قلب است.
عملکرد قلب به این صورت است که یک سری سیگنالهای الکتریکی در نقاط خاصی از قلب تولید می‌شود، سپس این سیگنالهای الکتریکی در مسیر مشخصی در سراسر قلب منتقل می‌شود. نتیجه نهایی از تولید این پیام‌های الکتریکی تولید تپش یا ضربان قلب است. این ضربان یا تپش باعث انقباض ماهیچه‌های قلب می‌شوند و خون را به سرتاسر بدن منتقل می‌کنند. مشکلات قلبی باعث تغییر روند هدایت سیگنال‌ها و صدای قلب می‌شود. متخصصان از EKG برای اندازه‌گیری این سیگنالهای الکتریکی، ضربان قلب نرمال، بررسی صدای قلب و عملکرد آن در جهت تشخیص بیماری‌ها و مشکلات قلبی استفاده می‌کنند.
قبل و بعد از نوار قلب باید چه کارهایی را انجام دهیم؟
همان‌طور که پیش از این گفتیم گرفتن الکتروکاردیوگرام احتیاج به آمادگی‌هایی دارد. به‌طور مثال: قبل از انجام این آزمایش نباید فعالیت‌های شدید انجام دهید. این چند روز نباید استرس داشته باشید تا نتیجه نوار قلب به‌درستی نشان داده شود.
اگر بنا است نوار قلب بعد از یک وعده غذایی گرفته شود باید دقت کنید که وعده غذایی سبکی میل کنید. مصرف غذاهای سنگین قبل از گرفتن این آزمایش توصیه نمی‌شود. می‌توانید از سبزیجات بخارپز یا غذاهای سالم و سبک دیگر استفاده کنید.
در آزمایش نوار قلب، لیدهایی وجود دارد که آن‌ها را به قفسه سینه، مچ دست و پا متصل می‌کنند. از آنجایی که آقایان در ناحیه سینه دارای مو هستند، بهتر است قبل از انجام این آزمایش موهای سینه خود را بتراشند. در این صورت لیدها بهتر به قفسه سینه می‌چسبند و نتیجه آزمایش نیز بهتر خواهد بود.
لازم است بدانید که برخی از داروهای قلبی یا غیرقلبی می‌توانند به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم روی نتیجه نوار قلب اثر بگذارند. علاوه‌بر آن، برخی از داروها عوارض قلبی دارند. در صورت مصرف باید پزشک به‌شکل دوره‌ای اثرات آن‌ها را با استفاده از نوار قلب پایش کند. در ادامه تعدادی از داروهایی که ممکن است نتیجه نوار قلب را تغییر بدهند معرفی می‌کنیم:
- دیگوکسین
- بتابلوکرها
- آمیودارون و داروهای ضدآریتمی
- داروهای روانپزشکی و ضدافسردگی
- هیدروکسی کلروکین
- آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدقارچی
- برخی از آنتی‌هیستامین‌ها
دقت کنید که مصرف این داروها را به اطلاع پزشک برسانید ولی نیازی به قطع آن‌ها نیست.
به غیر از داروها برخی از ترکیبات هم می‌توانند اثرات مهمی روی نتیجه الکتروکاردیوگرام بگذارند که از جمله آن‌ها می‌توانیم به ترکیبات مخدر، سموم نباتی و حیوانی یا برخی از غذاها و افزودنی‌ها اشاره کنیم.
به‌غیر از مواردی که ذکر کردیم گرفتن نوار قلب احتیاجی به آمادگی خاصی ندارد برای گرفتن نوار قلب‌های بیمارستانی نباید پانسمان یا لباس روی قفسه سینه باشد. همچنین اگر زخم یا عفونت پوستی در قفسه سینه وجود دارد بیمار باید قبل از گرفتن این آزمایش به پرسنل اطلاع بدهد.
هنگام گرفتن نوار قلب باید وسایل الکتریکی مانند موبایل دور از شما نگه داشته شود. علاوه‌بر آن، زیورآلات نباید در ناحیه گردن یا بازو وجود داشته باشد یا در صورت وجود نباید مانع اتصال لیدهای دستگاه شود.
از آنجایی که نوار قلب آزمایشی ساده به حساب می‌آید لازم نیست که بعد از آن مراقبت‌های خاصی را انجام دهید. می‌توانید این آزمایش را انجام داده و با خیال راحت به انجام کارهای روزمره خود بپردازید.
آیا گرفتن نوار قلب برای چندین مرتبه ضرر دارد؟
گرفتن نوار قلب حتی چند مرتبه در روز هیچ اشکالی ندارد و خطری برای آن وجود نخواهد داشت. نوار قلب از جمله آزمایش‌های بی‌خطر است که حتی در دوران بارداری و شیردهی هم می‌تواند گرفته شود و هیچ‌گونه خطری برای مادر یا نوزاد ندارد. برخی از افراد ممکن است گمان کنند که دستگاه الکتروکاردیوگراف امواج الکتریکی به بدن وارد می‌کند. در حالی که این طرز فکر اشتباه است. دستگاه هیچ‌گونه برق یا الکتریسیته‌ای را به بدن وارد نمی‌کند، بلکه صرفاً امواج الکتریکی قلب را ثبت خواهد کرد. انجام تست نوار قلب هیچ آسیبی برای فرد بیمار نخواهد داشت.
مراحل آماده شدن برای گرفتن نوار قلب با دستگاه الکتروکاردیوگراف مدل DG7000
پوست باید خشک، بدون مو و بدون چربی باشد. موهایی را بتراشید که احتمالاً مانع از قرار دادن الکترود می شوند. الکترودها باید با پوست بیمار تماس کامل داشته باشند. برای چسبندگی بهتر الکترود و پوست بدون چربی، ناحیه مورد نظر را با یک پد آماده سازی الکلی یا گازی که با تنتور بنزوئین پوشانده شده است، مالش دهید. مقاومت الکتریکی پوست را با 5 تا 10 ضربه ملایم کاهش دهید.
دستگاه نوار قلب، به عنوان یک ابزار تشخیصی غیر تهاجمی و در عین حال با ارزش، 12 لید قلب را ثبت می کند. هنگامی که ECG به طور دقیق تفسیر شود، می تواند تعداد زیادی از بیماری های قلبی از آریتمی تا بیماری عروق کرونر قلب و عدم تعادل الکترولیت ها را شناسایی و نظارت کند.
کلام آخر
الکتروکاردیوگرافی نقش مهمی در درک ما از بیماری قلبی داشته است. علاوه بر این، ارزش زیادی در مدیریت بیماران مبتلا به بیماری ایسکمیک قلبی دارد که با آن می توان تعداد زیادی از بیماری های قلبی از آریتمی تا بیماری عروق کرونر قلب و عدم تعادل الکترولیت ها را شناسایی و نظارت کند. پس با چکاپ‌های منظم و تست نوار قلب به حفظ سلامت خود کمک کنید.
